Handel a inwestowanie: na czym polega różnica?

Handel w indeksy inwestowanie są metodami spekulacji na cenach rynkowych z zamiarem generowania zysków. Z tego względu pojęcia te są często stosowane wymiennie. Niemniej, występuje między nimi zasadnicza różnica.

Handel określa zazwyczaj spekulowanie na krótkoterminowych ruchach rynku w celu wygenerowania szybkiego zysku (lub w niefortunnych przypadkach, szybkiej straty). Z drugiej strony, inwestowanie określa zazwyczaj długoterminowe przechowywanie aktywów z zamiarem zarobienia na utrzymujących się trendach.

Debata na temat różnic między handlem a inwestowaniem jest jednym z od dawna powracających tematów na rynkach finansowych. W niniejszym przewodniku przyjrzymy się wybranym cechom obu strategii i wyjaśnimy najważniejsze różnice między handlem a inwestowaniem. Z uwagi na odmienne podejście do koncepcji ryzyka i nagrody, te dwie strategie oferują rozbieżne ścieżki do potencjalnego zysku.

Handel obejmuje kupno i sprzedaż aktywów lub instrumentów pochodnych, takich jak kontrakty na różnice kursowe (CFD), w celu spekulacji na krótkoterminowych fluktuacjach ceny. Obrót wybranymi instrumentami pochodnymi (takimi jak kontrakty CFD) może umożliwiać otwieranie krótkich pozycji i stosowanie dźwigni finansowej, która może zwielokrotniać zarówno zyski, jak i straty. 

Dźwignię finansową można przyrównać do lupy, ponieważ może ona powiększać zarówno zyski, jak i straty.

Popularne formy handlu obejmują:

• Handel jednosesyjny: ta forma handlu obejmuje otwieranie i zamykanie pozycji w ciągu pojedynczej sesji giełdowej. Inwestorzy jednosesyjni posiłkują się zwykle analizą techniczną.
• Handel wahadłowy: ta forma handlu zakłada spekulację na krótko- lub średnioterminowych trendach cenowych, które mogą się utrzymywać w okresie od jednego dnia do kilku tygodni. Inwestorzy wahadłowi z reguły stosują analizę techniczną.
• Handel na bazie aktualności: inwestorzy stosujący to podejście skupiają się na analizie fundamentalnej i monitorowaniu doniesień mogących wpływać na rynki i ceny aktywów, takich jak sprawozdania finansowe, fuzje i przejęcia, publikacje danych ekonomicznych i komunikaty banków centralnych.
• Scalping: ta strategia handlu obejmuje wykonywanie dużej liczby transakcji w krótkim czasie.

Inwestowanie polega na skupowaniu i przetrzymywaniu aktywów, takich jak akcje spółek, obligacje, towary i inne, w nadziei, że ich wartość wzrośnie wraz z upływem czasu. Inwestowanie jest postrzegane jako strategia długoterminowa rozciągająca się nieraz na lata. 

Inwestowanie jest często przyrównywane do uprawy roślin, ponieważ wymaga sporej dozy czasu i cierpliwości.

Popularne formy inwestowania obejmują:

• Inwestowanie w wartość: strategia opiera się na analizie aktywów pod kątem zaniżonej lub zawyżonej wyceny w celu zidentyfikowania tak zwanych wartościowych akcji.
• Inwestowanie we wzrost: celuje w tak zwane akcje wzrostowe, czyli spółki znane z generowania przychodów w tempie przewyższającym średnią branżową. 
• Inwestowanie w dochód: nabywanie aktywów mogących generować pasywny dochód bez konieczności odsprzedaży, np. w formie dywidend. 

Ramy czasowe i cele: inwestorzy kupują i przechowują aktywa przez dłuższy czas, niekiedy odsprzedając je dopiero po wielu latach. Z tego względu celem inwestora są zazwyczaj długoterminowe zyski. Handel zakłada z kolei bardziej krótkoterminowe działania.Inwestor poddaje ocenie nie tylko to, co kupić bądź sprzedać, ale również, kiedy to zrobić. Założeniem handlu jest generowanie zysków w relatywnie wąskim horyzoncie czasowym. 

Ryzyko: ze względu na swój długoterminowy charakter inwestowanie może pozwolić uczestnikom rynku na przeczekanie krótkich skoków zmienności i bessy na rynkach. Handel stwarza natomiast ryzyko poniesienia większych i szybszych strat ze względu na jego krótsze ramy czasowe. Nie oznacza to jednak wcale, że inwestowanie jest pozbawione ryzyka, gdyż każda forma inwestycji wiąże się z możliwością utraty pieniędzy.

Zyski: celem handlu jest generowanie zysku poprzez krótkoterminowe kupno i sprzedaż aktywów lub instrumentów pochodnych. Inwestorzy mają również alternatywne możliwości generowania dochodu, np. w formie dywidend dla akcjonariuszy. 

Płynność: handel wymaga wyższej płynności w celu umożliwienia szybkiego otwierania i zamykania pozycji. Inwestowanie nie wymaga zazwyczaj podobnego poziomu płynności ze względu na niższą częstotliwość transakcji i brak konieczności szybkiego otwierania i zamykania pozycji. 

Prawo własności do aktywa: inwestowanie zakłada zazwyczaj nabycie na własność aktywa bazowego, np. akcji spółki. Handel może natomiast zakładać kupno i sprzedaż instrumentów pochodnych, takich jak kontrakty terminowe typu futures lub CFD. 

Krótka sprzedaż: niektóre instrumenty pochodne, takie jak kontrakty CFD, oferują możliwość otwierania krótkich pozycji w celu spekulacji na spadek ceny aktywa. W przypadku inwestowania krótka sprzedaż możliwa jest jedynie poprzez sprzedaż już posiadanego aktywa lub odwrotne fundusze giełdowe (ETF). 

Dźwignia: kontrakty CFD umożliwiają również stosowanie dźwigni finansowej, co pozwala otwierać większe pozycje przy mniejszym nakładzie kapitału. Przykładowo, przy dźwigni 2:1 możliwy jest zakup kontraktów CFD o wartości 1000 USD przy nakładzie własnym 500 USD. Naturalnie wiąże się to również z większym ryzykiem, ponieważ dźwignia finansowa potęguje zarówno zyski, jak i straty. W przypadku inwestowania dźwignia finansowa występuje wyłącznie w lewarowanych funduszach ETF.

Handel i inwestowanie mogą przynosić zyski lub straty w zależności od szeregu niemożliwych do przewidzenia zmiennych. Poniżej przyjrzymy się przykładowym scenariuszom związanym z każdym z tych podejść.

Warto jednak zaznaczyć, że wyniki historyczne nie są gwarancją rezultatów osiąganych w przyszłości.

Credit Suisse (CS)

Cena akcji Credit Suisse (CS) odnotowała drastyczny spadek na przestrzeni lat w następstwie zmagań banku z kolejnymi skandalami, stratami i problemami z płynnością. W okresie od 2013 do 2023 roku notowania akcji banku spadły o ponad 86%. Straty wyglądają jeszcze dotkliwiej w porównaniu ze szczytową ceną akcji z 2007 roku i wynoszą aż 95%.

W okresie od 22 lutego do 8 marca 2021 roku cena akcji CS spadła z 14,45 do 12,85 USD*. Oznacza to zatem, że inwestor, który 22 lutego nabyłby i zatrzymał w swoim portfelu 100 akcji CS za 1445 USD*, straciłby 160 USD do 8 marca (pomijając dywidendy).

Warto jednak pamiętać, że handel kontraktami CFD umożliwia wykonanie tzw. krótkiej sprzedaży (spekulacja na spadek ceny) obok standardowych długi pozycji (spekulacja na wzrost ceny). W ten sposób krótka sprzedaż akcji CS o wartości 1445 USD w formie kontraktów CFD przyniosłaby 160 USD zysku (pomniejszonego o ewentualne opłaty) w tym samym okresie.  

*Źródło: dane z TradingView i Macrotrends po przeliczeniu CHF na USD

Wybór między handlem a inwestowaniem jest zależny od różnych czynników, takich jak tolerancja ryzyka, indywidualne cele, a także planowany nakład kapitału oraz czasu.

Dlaczego warto handlować?

• Krótkoterminowy zysk: handel może oferować potencjalnie duży zysk w krótkim czasie, zwłaszcza przy wyborze rynków o wysokiej zmienności i zastosowaniu dźwigni finansowej. Z tego względu może on być atrakcyjny dla osób z większym apetytem na ryzyko. Należy jednak zaznaczyć, że handel wiąże się z wysokim ryzykiem i może powodować gwałtowną utratę środków, a mechanizm dźwigni finansowej potęguje zarówno zyski, jak i straty.
• Zabezpieczenie: w przypadku niektórych instrumentów pochodnych, takich jak kontrakty CFD, istnieje możliwość otwarcia krótkiej pozycji jako zabezpieczenia długiej pozycji na tym samym aktywie.
• Elastyczność: w erze postępu technologicznego można wykonywać operacje handlowe z dowolnego miejsca z dostępem do Internetu, co zapewnia zwiększoną elastyczność.

Dlaczego warto inwestować?

• Podejście długoterminowe: inwestorzy poszukują okazji do potencjalnego długoterminowego wzrostu wartości aktywów, choć nie eliminuje to oczywiście ryzyka strat. Takie podejście zwalnia z konieczności monitorowania krótkotrwałych fluktuacji ceny, które mają znaczenie w handlu kontraktami CFD.  

• Własność: inwestycja w akcje oznacza uzyskanie prawa własności i statusu akcjonariusza spółki, który może wiązać się również z prawem głosu. Powyższe nie jest możliwe w obrocie instrumentami pochodnymi. 

• Dochód pasywny: Niektóre rodzaje inwestycji, w tym akcje dywidendowe, mogą stanowić źródła pasywnego dochodu.

Handel i inwestowanie zakładają spekulowanie na rynkach z zamiarem generowania zysków, przy czym to pierwsze podejście skupia się na krótkoterminowych zyskach, a to drugie na długofalowym pomnażaniu kapitału.

Handel może potencjalnie wiązać się z większym ryzykiem, zwłaszcza przy stosowaniu dźwigni finansowej, która może potęgować zarówno zyski, jak i straty. Wymaga on również większej płynności, może nie wiązać się z fizycznym nabyciem aktywa, a w niektórych przypadkach, takich jak obrót instrumentami pochodnymi, może umożliwiać krótką sprzedaż, która bywa pomocna w strategiach hedgingowych. 

Inwestowanie zakłada z kolei nabycie prawa własności aktywa i może wymagać mniejszej płynności w związku z ograniczonym wolumenem transakcji. Ponadto dywidendy wypłacane akcjonariuszom mogą być źródłem dodatkowego dochodu dla inwestorów. Inwestorzy mogą prowadzić krótką sprzedaż wyłącznie poprzez odsprzedawanie posiadanych aktywów lub tzw. odwrotne fundusze ETF. Mają oni również do dyspozycji lewarowane fundusze ETF. 

Wybór odpowiedniej strategii jest zależny od wielu czynników, takich jak tolerancja ryzyka, doświadczenie na rynkach i preferencje względem dynamicznego świata handlu lub długoterminowego, strategicznego podejścia w inwestowaniu. 

Dobrym pomysłem w obu podejściach jest własnoręczne pozyskiwanie informacji, śledzenie doniesień medialnych, analiz oraz komentarzy rynkowych. Trzeba też pamiętać, że rynki mogą zmieniać się niekorzystnie dla przyjętej pozycji, przez co należy unikać handlu lub inwestowania środków, na których stratę nie można sobie pozwolić.