Τι είναι το IPO;

Κεφάλαιο 1: Εισαγωγή

Η IPO είναι η πρώτη φορά κατά την οποία μια εταιρεία θέτει σε δημόσια κυκλοφορία μετοχές (ή «εισάγεται») σε ένα χρηματιστήριο. Προέρχεται από τον όρο «Initial Public Offering» (Αρχική δημόσια προσφορά), αλλά συχνά αναφέρεται και ως «εισαγωγή στο χρηματιστήριο».

Για ποια χρηματιστήρια μιλάμε; Θα μπορούσαν να περιλαμβάνονται το Χρηματιστήριο του Λονδίνου, το Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης, το Euronext το Χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ ή το Χρηματιστήριο της Σαγκάης (και υπάρχουν πολλά άλλα). Ωστόσο, εκτός εάν πρόκειται για μεγάλη επιχείρηση, κατά πάσα πιθανότητα θα είναι ένα χρηματιστήριο που ειδικεύεται σε μικρότερες εταιρείες όπως, για παράδειγμα, η Αγορά επενδύσεων του Λονδίνου (London’s Investment Market - AIM).

Κεφάλαιο 2: Γιατί χρησιμοποιείται η IPO;

Υπάρχουν πολλοί λόγοι. Ο πιο σημαντικός είναι απλώς η συγκέντρωση μεγαλύτερου μετοχικού κεφαλαίου με τη δημόσια προσφορά μετοχών. Συνήθως αυτό γίνεται για να τροφοδοτηθεί η επέκταση - είτε μέσω της ανάπτυξης της τρέχουσας επιχείρησης είτε μέσω της εξαγοράς άλλων.

Ωστόσο, υπάρχουν και άλλοι λόγοι. Ένας από αυτούς είναι η διάχυση του επιχειρηματικού κινδύνου σε ένα ευρύτερο φάσμα επενδυτών, πέρα από τους ιδρυτές ή τους αρχικούς χρηματοδότες.

Ένας άλλος θα μπορούσε να είναι ότι οι αρχικοί μέτοχοι στην επιχείρηση θέλουν να πραγματοποιήσουν έξοδο από αυτήν. Ας υποθέσουμε ότι μια εταιρεία με ιδιωτικά επενδυτικά κεφάλαια έχει επενδύσει σε μια επιχείρηση, αλλά τώρα θέλει να εξαργυρώσει την επένδυσή της. Αυτό μπορεί να το κάνει μέσω IPO. Είναι ένας καλός τρόπος για έξοδο από την επιχείρηση.

Κεφάλαιο 3: Πώς γίνεται η διαχείριση της IPO;

Οι εταιρείες που σχεδιάζουν IPO συνήθως αρχίζουν να προετοιμάζονται για αυτήν πολλούς μήνες (και μερικές φορές χρόνια) εκ των προτέρων. Αυτό γίνεται επειδή πρέπει να διασφαλίσουν ότι οι λογαριασμοί τους, η διαχείριση και οι εσωτερικές διαδικασίες τους θα συμμορφώνονται με τους κανόνες των χρηματιστηρίων στο οποίο θα εγγραφούν.

Οι εταιρείες και οι σύμβουλοί τους, έχοντας τη βοήθεια χρηματιστών, εταιρειών χρεογράφων ή τραπεζών επενδύσεων που ειδικεύονται στη διαδικασία εισαγωγής στο χρηματιστήριο, θα προετοιμάσουν πρώτα ένα έγγραφο πώλησης ή «ενημερωτικό δελτίο». Αυτό θα καθορίζει όλες τις λεπτομέρειες των εταιρειών και αποτελεί το έγγραφο πώλησης για την IPO.

Στη συνέχεια, οι εταιρείες ανακοινώνουν την πρόθεσή τους για εισαγωγή στο χρηματιστήριο σε εφημερίδες, στο web και μέσω των συμβούλων τους. Συχνά εκείνοι στους οποίους προσφέρονται οι μετοχές είναι οργανισμοί, όπως συνταξιοδοτικά ταμεία, ασφαλιστικές εταιρείες και εταιρείες επενδύσεων χαρτοφυλακίου.

Αυτοί οι οργανισμοί και οι τράπεζες επενδύσεων μπορούν, επίσης, να αναλάβουν την έκδοση των μετοχών. Αυτό σημαίνει ότι συμφωνούν να αγοράσουν ξανά τις μετοχές, αν αποτύχει η πώληση κατά τη διάρκεια της IPO. Οι σύμβουλοι θα προσπαθήσουν να προωθήσουν τις μετοχές σε τιμή στην οποία θα είναι βέβαιοι ότι θα πωληθούν, προκειμένου οι ανάδοχοι της έκδοσης να μη χρειαστούν να τις αγοράσουν. Όμως μερικές φορές δεν το κάνουν σωστά.

Κεφάλαιο 4: Τι συμβαίνει στη συνέχεια;

Η ζωή δεν είναι ξανά η ίδια. Μετά από μια IPO, η εταιρεία εγγράφει τις μετοχές της στο επιλεγμένο χρηματιστήριο. Αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει, επίσης, να αποδεχθεί ένα υψηλότερο επίπεδο δημόσιου ελέγχου και ενδιαφέροντος από τα μέσα - για καλό και για κακό!

Αν η έκβαση είναι επιτυχής, η αξία των μετοχών θα αυξηθεί - και όλοι οι μέτοχοι θα αποκομίσουν κεφαλαιακό κέρδος. Στους μετόχους περιλαμβάνονται συνήθως τα διευθυντικά στελέχη της εταιρείας και οι αρχικοί ιδρυτές - και μερικές φορές τα μέλη του προσωπικού, αν έχουν επίσης αγοράσει ή αποκτήσει μετοχές κατά τη διάρκεια της IPO.

Τα πράγματα δεν πάνε πάντα καλά. Ορισμένες φορές η τιμή πέφτει. Και μερικές φορές, ειδικά με τις μικρές εταιρείες, οι επενδυτές δεν ενδιαφέρονται να αγοράσουν και να πουλήσουν τις μετοχές - οι οποίες, στη συνέχεια, θεωρούνται «δύσκολα ρευστοποιήσιμες». Πρόκειται για ένα ρίσκο που πρέπει να πάρει κάθε επιχείρηση, αν θελήσει να εισαχθεί στο χρηματιστήριο.

Παρεμπιπτόντως, αν πιστεύετε ότι μόνο μικρές εταιρείες πραγματοποιούν IPO, μπορείτε να λάβετε υπόψη μερικούς αριθμούς: Το 2014, η κινεζική εταιρεία παροχής υπηρεσιών και αγορών στο web, Ali Baba Group, πραγματοποίησε τη μεγαλύτερη IPO όλων των εποχών. Συγκέντρωσε 25 δισεκατομμύρια $ ΗΠΑ. Αυτό το ποσό ξεπέρασε κατά πολύ ακόμα και την IPO που πραγματοποίησε το Facebook κατά το 2012, στην οποία συγκεντρώθηκαν 16 δισεκατομμύρια $ ΗΠΑ.