Επεξήγηση ορολογίας κρυπτονομισμάτων: 20 όροι κρυπτονομισμάτων που πρέπει να ξέρετε
13:28, 29 October 2021
Επεξήγηση ορολογίας κρυπτονομισμάτων: 20 όροι κρυπτονομισμάτων που πρέπει να ξέρετε
Έχουν περάσει 12 χρόνια από τότε που ο ανώνυμος Satoshi Nakamoto εξέδωσε την αναλυτική αναφορά όπου εξηγούσε το τρόπο λειτουργίας του Bitcoin (BTC), του πρώτου κρυπτονομίσματος παγκοσμίως. Για πολλούς ανθρώπους, η ορολογία κρυπτονομισμάτων παραμένει μία ακατανόητη γλώσσα.
Είναι αδύνατο να αποφύγει κανείς τη χρήση τεχνικών όρων όταν συζητά ένα πρότζεκτ που αφορά τα blockchain. Αυτά τα δίκτυα είναι προγραμματισμένα χρησιμοποιώντας εξειδικευμένες γλώσσες προγραμματισμού. Εάν είστε νέοι στα κρυπτονομίσματα, το να μάθετε κάποιους από τους πιο κοινούς πρόχειρους όρους των κρυπτονομισμάτων θα σας βοηθήσει να μάθετε καλύτερα το περιβάλλον των κρυπτονομισμάτων, προτού επενδύσετε σε αυτά.
Το ακόλουθο άρθρο αναλύει τους 20 πιο γνωστούς όρους και φράσεις που αφορούν τα κρυπτονομίσματα, που πρέπει να ξέρετε για να κατανοείτε τις περιγραφές του εκάστοτε πρότζεκτ και τις ειδήσεις που αφορούν τα κρυπτονομίσματα.
Τα βασικά των κρυπτονομισμάτων: Επεξήγηση 20 όρων κρυπτονομισμάτων
Blockchain
Το blockchain είναι ένα ψηφιακό βιβλίο (ledger) στο οποίο οι συναλλαγές μπορούν να καταγραφούν με ασφάλεια. Είναι “αποκεντροποιημένο”, δηλαδή δεν υπάρχει κεντρική αρχή που ελέγχει τα πάντα. Αντίθετα, κάθε νέα καταγραφή πρέπει να πιστοποιείται από κάποιον υπολογιστή συνδεδεμένο στο δίκτυο, ένα ‘κόμβο’, προτού να μπορεί να εισαχθεί.
Το όνομα blockchain προέρχεται από τη δομή του δικτύου, όπου κάθε σετ δεδομένων θεωρείται σαν ένα ‘block’. Κάθε νέο ‘block’ που προστίθεται στη προοδευτική σειρά, βοηθά στη δημιουργία της ‘αλυσίδας’ (chain).
Οι καταγραφές που αποθηκεύονται σε ένα blockchain δεν μπορούν να τροποποιηθούν ή να σβηστούν. Αντίθετα, μία νέα συναλλαγή πρέπει να πραγματοποιηθεί, ώστε να διορθωθούν λάθη ή παραλείψεις που έγιναν σε προηγούμενες συναλλαγές. Αυτό αποτρέπει τη παραποίησή τους.
Mining (proof of work)
Το πρωτόκολλο που τροφοδοτεί το δίκτυο του Bitcoin έιναι γνωστό ως proof-of-work (PοW), δηλαδή “απόδειξη δουλειάς”. Είναι ένας μηχανισμός συναίνεσης που χρησιμοποιείται για την επιβεβαίωση νέων συναλλαγών που πρόκειται να συμπεριληφθούν στο blockchain. Αν και θεωρητικά ο καθένας θα μπορούσε να γίνει “miner”, η δουλειά αυτή απαιτεί μεγάλες ποσότητες ηλεκτρικού ρεύματος και απαιτεί μεγάλη υπολογιστική δύναμη, ειδικό εξοπλισμό και χώρο αποθήκευσης των διακομιστών υψηλής ταχύτητας.
Για να επιβεβαιωθεί μία συναλλαγή, η συσκευή mining ή το node (κόμβος) που αποτελείται από πολλούς υπολογιστές κορυφαίων χαρακτηριστικών, χρειάζεται να επιλύσει τυχαία μαθηματικά παζλ για να δημιουργήσει ένα ‘hash’ που θα αναγνωρίσει τη καινούρια καταγραφή. Στη περίπτωση του Bitcoin, ένα hash SHA-256 δημιουργείται για κάθε καταγραφή. Ένα hash είναι ένας μοναδικός αριθμός που χαρακτηρίζει το εκάστοτε σετ δεδομένων. Έπειτα, το κατανεμημένο βιβλίο (distributed ledger) ανανεώνεται κατάλληλα, ώστε κανείς να μπορεί ο καθένας να πιστοποιήσει την εγκυρότητα των νέων και των ανανεωμένων καταγραφών.
Σε ένα οικοσύστημα proof-of-work, οι miners αποζημιώνονται με ένα συγκεκριμένο αριθμό tokens για την επιβεβαίωση των συναλλαγών που περιέρχονται στο blockchain.
Staking (proof-of-stake)
Το Proof-of-stake (PoS) είναι ένα άλλο πρωτόκολλο που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη τροφοδότηση ενός blockchain. Στο πρωτόκολλο PoS, μόνο οι miners που κάνουν “stake” (“στοιβάζουν”) τα κρυπτονομίσματά τους επιτρέπεται να λάβουν μέρος σαν επικυρωτές κόμβων (nodes), πάντα σε αναλογία με το ποσοστό tokens που έχουν κάνει stake.
Όπως και με το proof-of-work, το PoS χρειάζεται κόμβους (nodes) για να επικυρώσει όλες τις συναλλαγές με την επίλυση ενός μαθηματικού παζλ. Για να το κάνουν αυτό, λαμβάνουν αμοιβές. Ωστόσο, οι miners θα μπορούν να επικυρώσουν μόνο ένα ποσοστό από block που αντιστοιχεί στο ποσοστό κρυπτονομισμάτων που έχουν κάνει stake.
Το PoS θεωρείται λιγότερο κοστοβόρο ενεργειακά και πιο ασφαλές από το PoW.
Hard fork και soft fork
Ένα fork συμβαίνει όταν ένα νέο blockchain δημιουργείται ως αποτέλεσμα μιας παραμετροποίησης του αρχικού κώδικα του πρότζεκτ. Το αρχικό blockchain και το fork λειτουργούν υπό διαφορετικούς κανόνες.
Σε ένα hard fork, νέοι κανόνες, οι οποίοι είναι μη συμβατοί με τους κανόνες που έχουν ήδη καθιερωθεί από το συναινετικό πρότζεκτ (το πρωτόκολλο, που διατηρεί την ενότητα της πλατφόρμας), προτείνονται από μία ομάδα από nodes. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός νέου blockchain που λειτουργεί υπό νέους κανόνες.
Ένα soft fork συμβαίνει όταν οι κανόνες είναι μεν διαφορετικοί, αλλά συμβατοί με το πρότζεκτ συναίνεσης, που έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός νέου blockchain που μπορεί να επικοινωνεί με το αρχικό, αλλά λειτουργεί ανεξάρτητα.
Smart contracts (Έξυπνα συμβόλαια)
Ένα smart contract (έξυπνο συμβόλαιο) είναι ένας αλγόριθμος που έχει σχεδιαστεί για να εκτελεί μία συγκεκριμένη συναλλαγή με βάση ήδη υπάρχοντες παραμέτρους. Αυτά τα συμβόλαια εκτελούνται αυτόματα από το blockchain όταν οι παράμετροι που τα καθορίζουν έχουν εισαχθεί. Δεν υπάρχει τρόπος τροποποίησης ενός συμβολαίου όταν έχει ενσωματωθεί.
Decentralised applications (Αποκεντροποιημένες εφαρμογές - dApps)
Η συντομογραφία dApp αναφέρεται σε μία “αποκεντροποιημένη εφαρμογή” - ένα πρόγραμμα κατασκευασμένο πάνω σε ένα ήδη υπάρχον blockchain. Η διαφορά μεταξύ μίας απλής εφαρμογής και μίας dApp είναι ότι οι συναλλαγές επικυρώνονται με τη χρήση της δομής του blockchain, χωρίς την ανάγκη ενός ενδιάμεσου.
Πορτοφόλια κρυπτονομισμάτων (Crypto wallets)
Ένα πορτοφόλι είναι μία εφαρμογή στην οποία μπορεί κανείς να αποθηκεύσει τα κρυπτονομίσματά του με ασφάλεια. Μιας και τα κρυπτονομίσματα είναι επί της ουσίας κομμάτια κώδικα, ένα πορτοφόλι λειτουργεί σαν ένα μέρος “παρκαρίσματος” αυτού του κώδικα. Ένα πορτοφόλι αποτρέπει τρίτα μέρη από τη πρόσβαση στο κώδικα χωρίς την έγκριση του ιδιοκτήτη.
Υπάρχουν πολλοί τύποι πορτοφολιών, συμπεριλαμβανομένων των cold (που δεν είναι συνδεδεμένα στο ίντερνετ) και των hot (που είναι συνδεδεμένα στο ίντερνετ). Υπάρχουν και hardware πορτοφόλια, που ουσιαστικά είναι φυσικές συσκευές, όπως ένας σκληρός δίσκος. Τα πορτοφόλια για κινητά τηλέφωνα και υπολογιστές μπορούν να γίνουν προσβάσιμα μόνο μέσω κινητού τηλεφώνου ή υπολογιστή, αντιστοίχως.
Τα tokens και η ταξινόμησή τους
Ένα token είναι το κρυπτονόμισμα που χρησιμοποιείται για την αμοιβή των miners και των nodes όταν επικυρώνουν συναλλαγές που καταγράφονται στο blockchain. Αυτά τα tokens θεωρούνται ψηφιακά περιουσιακά στοιχεία. Μπορούν να επενδυθούν σε ένα κεντροποιημένο ή αποκεντροποιημένο ανταλλακτήριο.
Τα tokens με την ονομασία utility tokens (tokens χρησιμότητας) είναι σχεδιασμένα και χρησιμοποιούνται για την εξυπηρέτηση κάποιου συγκεκριμένου πρακτικού σκοπού. Τα payment tokens (tokens πληρωμής) έχουν δημιουργηθεί για να χρησιμοποιούνται ως μέσα πληρωμής και τα asset tokens (security tokens) είναι ανάλογα με τις μετοχές, τα ομόλογα και τα παράγωγα από άποψη οικονομικής αξίας. Αν και υπάρχουν κι άλλες ταξινομήσεις που χρησιμοποιούνται για την ομαδοποίηση των διαφορετικών tokens, αυτοί είναι οι πιο συνηθισμένοι τύπου, σύμφωνα με το FINMA, την Ελβετική Ελεγκτική Αρχή Χρηματαγορών.
Gas και gas fees
Με τον όρο gas (καύσιμο) αναφερόμαστε στην υπολογιστική προσπάθεια που απαιτείται για την επίλυση συγκεκριμένων μαθηματικών παζλ που έχουν ανατεθεί για το mining ενός block ή για τη καταγραφή μιας μεμονωμένης συναλλαγής. Το πόσο gas απαιτείται για την εκτέλεση αυτών των λειτουργιών θα καθορίσει το ύψος των gas fees (προμήθειες gas) που πρέπει να πληρωθούν.
Τα gas fees είναι τα κόστη που περιλαμβάνονται στη καταγραφή μιας συναλλαγής σε ένα συγκεκριμένο blockchain, συνήθως εκφραζόμενα σαν κλάσμα του token που τροφοδοτεί το δίκτυο ή ένα κρατικό νόμισμα, όπως το δολάριο Αμερικής.
Peer-to-peer
Με τον όρο peer-to-peer αναφερόμαστε στην αλληλεπίδραση μεταξύ δύο πλευρών απευθείας χωρίς την ανάγκη για ενδιάμεσο. Επί της ουσίας, όλα τα blockchains δημιουργούνται για να είναι πλατφόρμες peer-to-peer μέσω των οποίων μπορούν να ανταλλαχθούν τα πάντα χωρίς να απαιτείται ένα τρίτο μέρος για να επικυρώσει τη λειτουργία, μιας και αυτή η λειτουργία πραγματοποιείται από το ίδιο το blockchain.
ICO/IEO
Τόσο οι αρχικές προσφορές νομισμάτων (initial coin offerings - ICOs), όσο και οι αρχικές προσφορές ανταλλακτηρίων (initial exchange offerings - IEOs) είναι διαδικασίες μέσω των οποίων ένα πρότζεκτ blockchain μπορεί να συγκεντρώσει κεφάλαια μέσω της πώλησης συγκεκριμένου αριθμού tokens στην επενδυτική κοινότητα.
Εάν υπάρχει μία ICO, δεν χρειάζεται ενδιάμεσος, αφού το πρότζεκτ μπορεί να συγκεντρώσει χρήματα από οποιονδήποτε που διατίθεται να ανταλλάξει κρατικά νομίσματα ή άλλα tokens με το ιδιόκτητο token του πρότζεκτ.
Στο μεταξύ, οι IEOs πρέπει να λάβουν έγκριση από το ανταλλακτήριο μέσω του οποίου θα προσφερθούν και θα πουληθούν στους επενδυτές. Στις περισσότερες περιπτώσεις, οι IEOs προσφέρονται μόνο μέσω ενός αποκλειστικού ανταλλακτηρίου, το οποίοι μειώνει τον αριθμό των επενδυτών που μπορούν να συμμετάσχουν.
Συναίνεση
Με τον όρο συναίνεση σε ένα γλωσσάρι κρυπτονομισμάτων αναφερόμαστε στη συμφωνία μεταξύ των διαφόρων αντιπροσώπων που συνεργάζονται για τη συντήρηση της ενότητας του δικτύου. Τα περισσότερα blockchain υποστηρίζονται από ένα μηχανισμό συναίνεσης μέσω του οποίου όλες οι πλευρές συμφωνούν ότι κάθε νέα καταγραφή που προστίθεται στο δίκτυο, έχει επικυρωθεί κατάλληλα.
Αν και οι περισσότεροι γνωστοί μηχανισμοί συναίνεσης είναι proof-of-work (PoW) και proof-of-stake (PoS), υπάρχει μία εκτενής λίστα και άλλων τύπων πρωτοκόλλων συναίνεσης:
Επικυρωτής
Ένας επικυρωτής είναι ένας υπολογιστής ή άτομο που εκτελεί τη διαδικασία της επικύρωσης και επιβεβαίωσης της εγκυρότητας κάθε νέας καταγραφής που προστίθεται στο blockchain, είτε ακολουθείται το πρωτόκολλο proof-of-work, proof-of-stake, είτε οποιοδήποτε άλλο πρωτόκολλο.
Στα συστήματα PoW, όπως το Bitcoin, οι επικυρωτές είναι γνωστοί και ως ‘miners’. Αποζημιώνονται για τη δουλειά τους με το να λαμβάνουν ένα συγκεκριμένο αριθμό tokens όταν ένα μπλοκ ή ένα γκρουπ από μπλοκ έχει γίνει ‘mined’. Στα blockchains τύπου PoS, οι επικυρωτές λαμβάνουν αμοιβές όταν προτείνουν νέα μπλοκ και με το staking που κάνουν με τα νομίσματα του δικτύου.
Αποκεντρωμένα/Κεντροποιημένα Ανταλλακτήρια (Decentralized/Centralized Exchanges (DEX/CEX))
Ένα αποκεντρωμένο ανταλλακτήριο (decentralized exchange - DEX) είναι ένα ανταλλακτήριο στο οποίο πραγματοποιούνται συναλλαγές χωρίς την ανάμιξη κάποιου ενδιάμεσου. Θεωρούνται πλατφόρμες peer-to-peer. Λειτουργούν μέσω ενός συνόλου smart contracts (έξυπνα συμβόλαια) που δημιουργούνται κάθε φορά που μία συναλλαγή πραγματοποιείται, ενώ όλες οι συναλλαγές καταγράφονται στο blockchain.
Ένα κεντροποιημένο ανταλλακτήριο (centralised exchange - CEX) λαμβάνει και εκτελεί παραγγελίες εκ μέρους τρίτων για την αγορά, πώληση, μετατροπή και μεταφορά κρυπτονομισμάτων.
51% επίθεση
Μία 51% επίθεση συντελείται όταν ένας ή περισσότεροι κόμβοι (nodes) ελέγχουν περισσότερη από τη μισή υπολογιστική δύναμη του δικτύου, επιτρέποντάς τους να πάρουν τον έλεγχο της ροής συναλλαγών του blockchain. Όταν το επιτύχουν αυτό, αυτοί οι κόμβοι (nodes) θα είναι ικανοί να επηρεάσουν το ποιες συναλλαγές επικυρώνονται, αφήνοντας άλλες χωρίς να καταγραφούν.
Σε μία 51% επίθεση, οι κόμβοι που ασκούν έλεγχο αποκτούν τη δυνατότητα να αντιστρέψουν όσες συναλλαγές προστέθηκαν όσο είχαν τον έλεγχο. Μπορούν επίσης να διπλοξοδέψουν tokens - όταν δηλαδή ένα ψηφιακό νόμισμα χρησιμοποιείται δύο φορές. Ως αποτέλεσμα, η ακεραιότητα του δικτύου διαλύεται και η αξία του token καταρρέει.
Κόμβος (Node)
Ένας κόμβος είναι ένας τερματικός που συνδέεται στο blockchain. Χρησιμοποιείται για τη διατήρηση της ακεραιότητας του δικτύου μέσω της συνεχούς επικύρωσης των νέων μπλοκ που προστίθενται.
Ένας ενεργός κόμβος αποθηκεύει οποιαδήποτε στιγμή τη πιο πρόσφατη έκδοση του blockchain. Επικοινωνεί συνεχώς με άλλους κόμβους για να τους ενημερώνει για όποιες αλλαγές πραγματοποιούνται στην αλυσίδα
Altcoin
Ο όρος altcoin, συντομογραφία του alternative coin (εναλλακτικό νόμισμα), αναφέρεται σε οποιοδήποτε token δεν είναι bitcoin. Λόγω του ότι το bitcoin ήταν το πρώτο κρυπτονόμισμα που δημιουργήθηκε σε όλο τον κόσμο των κρυπτονομισμάτων, όσα δημιουργήθηκαν μετά από αυτό θεωρούνται εναλλακτικές του.
Ωστόσο, η δημιουργία όλων των κρυπτονομισμάτων δεν είναι ίση. Για παράδειγμα, το token Ethereum (ETH) θεωρείται utility token (token χρησιμότητας) πλέον λόγω του ότι το blockchain του Ethereum τροφοδοτεί εκατοντάδες αποκεντρωμένες εφαρμογές (decentralized applications). Το Uniswap (UNI) είναι ένα από τα πιο γνωστά πρωτόκολλα αποκεντρωμένων επενδύσεων, σχεδιασμένο για να δώσει τη δυνατότητα για αυτοματοποιημένες συναλλαγές DeFi (decentralized finance) tokens. Από τα τέλη Ιουλίου του 2021, τα πέντε κορυφαία altcoins στην αγορά, με βάση τη κεφαλαιοποίηση αγοράς, σύμφωνα με το CoinMarketCap είναι τα: Ethereum (ETH), Tether (USDT), Binance Coin (BNB), Cardano (ADA), Ripple (XRP).
ETH/USD CFD
Hash
Το hash είναι μία συνάρτηση που μετατρέπει οποιοδήποτε εισαγόμενο δεδομένο σε κρυπτογραφημένη γλώσσα. Στον κόσμο των blockchains, ένα hash δημιουργείται όταν τα δεδομένα από μία συναλλαγή επικυρωθούν και καταγραφούν εντός του δικτύου.
Τα hashes έχουν σταθερό μήκος. Αυτό αυξάνει την ασφάλειά τους, διότι κανείς δε μπορεί να αποκρυπτογραφήσει τα περιεχόμενα ενός hash δίχως το συγκεκριμένο πίνακα αναφοράς που χρησιμοποιήθηκε για να κατασκευαστεί.
Η δουλειά των miners είναι να κωδικοποιήσουν κάθε είδος καταγραφής που εισάγεται στο blockchain, ακολουθώντας μία συγκεκριμένη δομή hash που περιέχει αρκετά μέρη. Αυτά τα μέρη παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τη χρονική σήμανση του προηγούμενου hash, δηλαδή το hash που δημιουργήθηκε από το προηγούμενο block, αλλά και με το hash που έχει τεθεί ως στόχος, μεταξύ άλλων. Οι δομές hash διαφέρουν από το ένα blockchain στο άλλο, αναλόγως τις προτιμήσεις του προγραμματιστή.
Ανταλλάξιμα και μη ανταλλάξιμα tokens (Fungible and non-fungible tokens)
Ο όρος ανταλλάξιμο αναφέρεται σε ένα από τα πιο σημαντικά χαρακτηριστικά του blockchain και των tokens που το τροφοδοτούν. Οποιοδήποτε ανταλλάξιμο περιουσιακό στοιχείο, σε οικονομικούς όρους, αναφέρεται στη δυνατότητά του να ανταλλαχθεί για κάποιο άλλο περιουσιακό στοιχείο ή αγαθό ίδιας αξίας. Ένα παράδειγμα ανταλλάξιμου περιουσιακού στοιχείου είναι τα κρατικά νομίσματα, αφού μπορείτε να ανταλλάξετε δολάρια Αμερικής με αγαθά και υπηρεσίες.
Στο κόσμο των blockchain, ένα ανταλλάξιμο token μπορεί να ανταλλαχθεί με κάποιο άλλο περιουσιακό στοιχείο ή token. Από την άλλη πλευρά, τα μη ανταλλάξιμα tokens διαφέρουν από τα ανταλλάξιμα tokens, μιας και δεν διατηρούν κάποια εγγενή αξία και δεν ανταλλάσσονται με άλλα tokens.
Satoshi
Καθώς η τιμή του bitcoin συνεχίσει να αυξάνεται, πολλές συναλλαγές είναι πλέον κλάσματα του bitcoin και όχι ακέραιοι αριθμοί. Για να γίνει προώθηση της “ανταλλαξιμότητας” του bitcoin σαν ικανό μέσο συναλλαγής, οι προγραμματιστές κρυπτονομισμάτων έχουν ορίσει ότι η μικρότερη αξία bitcoin που μπορεί να αγοραστεί/πουληθεί είναι 1 satoshi ή sat.
Το όνομα αυτής της κλασματικής έκφρασης προέρχεται από το δημιουργό του Bitcoin, Satoshi Nakamoto, του ανώνυμου χαρακτήρα που πρώτος δημοσίευσε την έκθεση αναφοράς, όπου εξηγούσε το τρόπο λειτουργίας του blockchain του Bitcoin. Ένα satoshi ισοδυναμεί με 1 προς 100 εκατομμύρια του bitcoin.
Η ορολογία των κρυπτονομισμάτων δεν τελειώνει ποτέ
Η λίστα με ορολογία κρυπτονομισμάτων μπορεί να επεκταθεί ατελείωτα. Αν και αποτελεί μία σχετικά νέα και συναρπαστική κατηγορία περιουσιακών στοιχείων, τα κρυπτονομίσματα σταδιακά γίνονται συνηθισμένα. Σύμφωνα με την αναφορά του ‘Global Blockchain and Cryptocurrency Market 2021’ αναμένεται η τεχνολογία blockchain να γίνει σημαντικός παράγοντας του παγκοσμίου ΑΕΠ, ανεβάζοντάς στο στα 2 τρις δολάρια το 2030.
Σύμφωνα με το CoinMarketCap υπάρχουν περισσότερα από 11.000 κρυπτονομίσματα διαθέσιμα παγκοσμίως, έως τις 28 Ιουλίου 2021. Μπορείτε να γίνετε μέρος αυτής της αγοράς, επενδύοντας σε πρότζεκτ κρυπτονομισμάτων που θεωρείτε ότι έχουν προοπτική.
Μάθετε πως να επενδύετε σε κρυπτονομίσματα με CFDs στον αναλυτικό οδηγό επένδυσης σε κρυπτονομίσματα και βρείτε τις καλύτερες ευκαιρίες σε ζωντανό χρόνο στο Capital.com.