Koopkrachtpariteit: een handelsgids

In dit artikel onderzoeken we wat koopkrachtpariteit is, waarom het belangrijk is voor handelaren en hoe het wordt berekend en toegepast, aan de hand van hypothetische voorbeelden.

Maak een account aan Open een demorekening

Wat is KKP (koopkrachtpariteit)?

Koopkrachtpariteit (KKP) is een economische theorie die de relatieve waarde van de valuta's van verschillende landen vergelijkt aan de hand van een referentiepakket van verschillende goederen. Volgens deze theorie zijn twee valuta's in evenwicht, of in pariteit, wanneer hetzelfde mandje met goederen in beide landen evenveel kost, na verrekening van de wisselkoersen. Als de prijs tussen de landen verschilt, kunt u diverse handelsstrategieën toepassen (zie hieronder).

Waarom is KKP van belang voor handelaren?

Wanneer men in forex handelt, kan men uit de KKP afleiden of een valuta ten opzichte van een andere valuta overgewaardeerd of ondergewaardeerd is. Dit inzicht kan erg nuttig zijn, omdat valutaschommelingen een aanwijzing kunnen zijn voor mogelijke marktbewegingen.

Wanneer men inziet hoe valuta's zich kunnen ontwikkelen in de richting van hun ‘reële waarde’ zoals gesuggereerd door de KKP, kunnen er kansen ontstaan op de valutamarkten. Bovendien kunnen schommelingen in de KKP gevolgen hebben voor zowel grondstoffen als indexen. Deze zijn namelijk gevoelig voor schommelingen in de wisselkoersen, waardoor u beter geïnformeerde beslissingen kunt nemen.

Houd er echter rekening mee dat de prijsverschillen die door de KKP worden geïdentificeerd, niet altijd onmiddellijk tot handelsmogelijkheden leiden. Diverse factoren zoals economische schaalvoordelen, productiekosten, lokale belastingen en consumentenvoorkeuren kunnen er allemaal toe leiden dat de prijs van goederen in elk land anders is, zonder dat dit een teken is van een wanverhouding. Het gevolg is dat prijsverschillen vaak blijven bestaan om andere redenen dan de valutawaardering. U dient deze factoren dan ook samen met de KKP in acht te nemen bij uw besluitvorming.

Soorten KKP

Absolute KKP

Deze versie stelt dat de wisselkoers tussen twee landen gelijk moet zijn aan de verhouding tussen de prijsniveaus van een vast pakket van goederen en diensten in die twee landen.

Relatieve KKP

Deze vorm past het concept aan om rekening te houden met veranderingen in de tijd, en suggereert dat de verandering in de wisselkoers tussen twee valuta's in de loop van de tijd gelijk moet zijn aan het verschil in de inflatiecijfers van de twee landen.

Berekeningen

De KKP kan worden gebruikt om de economische productiviteit en levensstandaard tussen verschillende landen te vergelijken. Het wordt ook gebruikt om het bbp tussen landen beter te kunnen vergelijken. Hierbij wordt rekening gehouden met verschillen in de kosten van levensonderhoud en inflatie.

Hoe berekent men de KKP?

Om de absolute KKPte berekenen, selecteert u een identiek pakket van goederen tussen twee landen, bepaalt u de prijzen in elk land en berekent u de impliciete wisselkoers. Vervolgens vergelijkt u dit met de daadwerkelijke wisselkoers en beoordeelt u of de huidige koers onder- of overgewaardeerd is. Deze informatie gebruikt u daarna ter ondersteuning van uw handelsbeslissingen.

• Stap 1Selecteer een identiek pakket van goederen in beide landen. Dit kunnen alledaagse artikelen zijn, zoals bijvoorbeeld voedsel en kleding.
• Stap 2Bepaal de gemiddelde prijs van dit pakket goederen in beide landen door prijzen van meerdere leveranciers of bronnen te verzamelen en eventuele variaties te elimineren. Stel bijvoorbeeld dat de gemiddelde prijs van het pakket $ 100 bedraagt in de VS en 800 MXN in Mexico.
• Stap 3Bereken de impliciete wisselkoers door de kosten van het pakket in het ene land te delen door de kosten in het andere land. In dit voorbeeld:

Volgens de KKP zou de eerlijke wisselkoers dus 8 MXN per Amerikaanse dollar moeten zijn.

Om de relatieve KKP te berekenen, moet men de inflatieverschillen tussen de twee landen onderzoeken en nagaan hoe de wisselkoersen zich naar verwachting zullen ontwikkelen.

• Stap 1Zoek naar de inflatiecijfers van de twee landen.
  Voorbeeld: inflatie in de VS = 3%, inflatie in het Verenigd Koninkrijk = 1%
• Stap 2Bereken het inflatieverschil tussen de twee landen.
  Voorbeeld: 3% (VS) - 1% (VK) = 2%
• Stap 3Pas de huidige wisselkoers aan op basis van het inflatieverschil.
  Voorbeeld: Als de huidige wisselkoers 1,3500 GBP/USD is en de VS een 2% hogere inflatie heeft, kan men verwachten dat de Amerikaanse dollar met 2% zal dalen.
• Stap 4Bereken de nieuwe wisselkoers door de inflatiecorrectie toe te passen.

Dit betekent dat de wisselkoers naar verwachting zal stijgen tot 1,377 GBP/USD, waarmee het pond sterker is geworden ten opzichte van de dollar, aangezien er nu meer dollars nodig zijn om één pond te kopen.

Hoe gebruikt u de koopkrachtpariteit?

Om de koopkrachtpariteit te gebruiken, berekent u de KKP-wisselkoers. Vervolgens vergelijkt u deze met de daadwerkelijke wisselkoers op de markt. Stel dat de huidige wisselkoers 10 MXN/USD is. Als de koers op de markt hoger is dan de KKP-koers (zoals in het voorbeeld met absolute KKP hierboven), dan is de Mexicaanse peso ondergewaardeerd ten opzichte van de Amerikaanse dollar. Als de koers op de markt daarentegen lager is dan de KKP-koers, is de peso mogelijk overgewaardeerd.

Mogelijke aandachtspunten voor handelaren

• Handelaren kunnen op zoek gaan naar valuta's die volgens de KKP consistent overgewaardeerd of ondergewaardeerd zijn en overwegen om langetermijnposities in te nemen die kunnen profiteren van eventuele correcties.




• Indien u langdurig blootgesteld bent aan een bepaalde valuta, kunt u CFD's gebruiken om u in te dekken tegen mogelijke wisselkoersschommelingen die door de KKP worden suggereerd.




• Handelaren met kennis van de KKP krijgen doorgaans een beter inzicht in de macro-economische situatie. Verschillen in de KKP kunnen wijzen op economische onevenwichtigheden, zoals inflatiecijfers of verschillen in de kosten van levensonderhoud, wat gevolgen kan hebben voor de relatieve sterkte van de valuta van een land.




• Handelaren kunnen zich op basis van de KKP-gerelateerde onevenwichtigheden voorbereiden op eventuele maatregelen van centrale banken, zoals veranderingen in de rente of interventies.




• Derivatenhandelaren analyseren vaak verschillende markten, zoals aandelen, grondstoffen en indexen. De KKP kan u helpen om:

  • Correlaties te identificeren. Inzicht in de KKP kan correlaties tussen valutabewegingen en andere activaklassen aan het licht brengen, waardoor u beter kunt inschatten welke gevolgen de wisselkoersen kunnen hebben voor andere markten.
  • Uw portefeuille te diversifiëren. U kunt uw portefeuille diversifiëren door activa aan te houden uit landen met valuta's die volgens de koopkrachtpariteit ondergewaardeerd zijn, waardoor u mogelijk kunt profiteren van wijzigingen in de valutakoersen.

KKP: Voorbeeldscenario

Koopkrachtindexen

Koopkrachtindexen zijn nuttige instrumenten voor handelaren die economische analyses uitvoeren en internationale vergelijkingen maken. Deze indexen vergelijken de relatieve waarde van valuta's of de koopkracht van mensen in verschillende regio's of landen, zodat u kunt beoordelen hoeveel goederen en diensten u met een bepaalde valuta-eenheid kunt kopen.

Koopkrachtindexen geven u een duidelijker beeld van de economische omstandigheden en marktinefficiënties dan wanneer u alleen uitgaat van de nominale wisselkoersen. Deze informatie kan nuttig zijn voor de ontwikkeling van uw handelsstrategieën, in het bijzonder op de valutamarkten, waar de schommelingen in de wisselkoersen handelsmogelijkheden kunnen creëren.

Hieronder vindt u vijf belangrijke soorten koopkrachtindexen:

1 Koopkrachtpariteitindex

De KKP-index vergelijkt de koopkracht van verschillende landen door de relatieve prijsniveaus van een gestandaardiseerd pakket van goederen en diensten in elk land te analyseren.

Als de index aangeeft dat een land een hogere KKP heeft dan een ander land, betekent dit dat de valuta in het eerste land een grotere koopkracht heeft (d.w.z. dat de kosten van levensonderhoud lager zijn en dat men met een bepaald bedrag meer goederen en diensten kan kopen).

2 Consumptieprijzenindex (CPI)

Dit type index wordt vaak gebruikt om inkomens- of bbp-gegevens aan te passen aan de verschillen in de kosten van levensonderhoud voor verschillende regio's. Hierbij worden consumentenprijzen voor gelijkaardige goederen en diensten in verschillende regio's vergeleken om te beoordelen of de koopkracht van een valuta in alle regio's gelijk is.

3 Big Mac-index

Dit is een informele koopkrachtindex die werd opgesteld door The Economist. De index gebruikt de prijs van een Big Mac-hamburger van McDonald's om de waarde van valuta's tussen verschillende landen te vergelijken. Het is een vereenvoudigde versie van de KKP en biedt een snel inzicht in de overwaardering of onderwaardering van valuta's.

4 Regionale koopkrachtindex

Deze index meet de koopkracht van consumenten in specifieke regio's binnen een land. De index vergelijkt de prijsniveaus tussen verschillende regio's en geeft aan welke gebieden het meest betaalbaar zijn.

Deze informatie is bijzonder nuttig om een idee te krijgen van de koopkracht die men met een bepaald inkomen in verschillende steden of regio's heeft.

5 Op het BBP-gebaseerde KKP-index

Deze index koppelt het bruto binnenlands product (bbp) van een land aan de relatieve koopkracht van zijn valuta, waardoor men een beter beeld krijgt van de economische prestaties van verschillende landen. De index wordt veel gebruikt door internationale organisaties zoals het IMF en de Wereldbank om de economische productiviteit en levensstandaard van landen te vergelijken.

Veelgestelde vragen