ความหมายของต้นทุนผันแปร

ต้นทุนผันแปรคือค่าใช้จ่ายของบริษัทที่ไม่มีรูปแบบตายตัวและสามารถเปลี่ยนแปลงได้ บริษัทมีค่าใช้จ่ายสองประเภท คือ ต้นทุนคงที่และต้นทุนผันแปร

ในบทความนี้ เราจะมาเรียนรู้ว่าต้นทุนผันแปรหมายถึงอะไร และศึกษาความแตกต่างระหว่างต้นทุนผันแปรและต้นทุนคงที่ 

ต้นทุนผันแปร คืออะไร

ต้นทุนผันแปรในทางเศรษฐศาสตร์คือค่าใช้จ่ายที่เพิ่มขึ้นหรือลดลง โดยขึ้นอยู่กับปัจจัยต่าง ๆ เช่น ปริมาณการผลิต ปริมาณการขาย ต้นทุนวัตถุดิบ และค่าใช้จ่ายในการขนส่ง เป็นต้น

ตัวอย่างทั่วไปอื่นๆ ของต้นทุนผันแปร ได้แก่ ค่าแรง ค่าคอมมิชชั่น ค่าสาธารณูปโภค และค่าธรรมเนียมการทำธุรกรรม เนื่องจากค่าใช้จ่ายเหล่านี้แตกต่างกันไปตามปริมาณกิจกรรม จึงถือเป็นต้นทุนผันแปร

วิธีการคำนวณต้นทุนผันแปร

ต้นทุนผันแปรขึ้นอยู่กับปริมาณการผลิตหรือปริมาณการขาย ต้นทุนผันแปรทั้งหมดเป็นผลคูณของปริมาณการผลิตทั้งหมดและต้นทุนผันแปรต่อหน่วยของผลผลิต โดยสามารถคำนวณได้โดยใช้สูตรต้นทุนผันแปรต่อไปนี้ 

หากปริมาณการผลิตเพิ่มขึ้น ต้นทุนผันแปรทั้งหมดก็จะเพิ่มขึ้นด้วย ผลิตภัณฑ์ที่ผลิตน้อยลงจะทำให้ต้นทุนผันแปรลดลง

 ต้นทุนผันแปร และ ต้นทุนคงที่

ต้นทุนคงที่คือค่าใช้จ่ายคงที่ที่บริษัทต้องจ่ายโดยไม่คำนึงถึงปริมาณของผลิตภัณฑ์ที่ผลิต หรือจำนวนสินค้าหรือบริการที่ขาย

ตัวอย่างทั่วไปของต้นทุนคงที่ ได้แก่ ค่าเช่าและเงินเดือนพนักงาน เป็นต้น โดยทั่วไปแล้วบริษัทขนาดใหญ่จะจ่ายค่าเช่าพื้นที่สำนักงานโดยสัญญาเช่าหลายปี ดังนั้นไม่ว่าบริษัทจะมีรายได้เพียงพอที่จะครอบคลุมค่าเช่าหรือไม่ บริษัทก็ยังมีหน้าที่ต้องจ่ายเงินให้ผู้ให้เช่าตามที่ระบุไว้ในสัญญาที่ลงนาม 

เช่นเดียวกับเงินเดือนพนักงาน ซึ่งต้องจ่ายโดยไม่คำนึงถึงผลประกอบการทางการเงินของบริษัท ดังนั้น ไม่เหมือนกับต้นทุนผันแปร ต้นทุนคงที่จะไม่เปลี่ยนแปลงตามความผันผวนของผลผลิต

นอกจากนี้ยังมีกลุ่มของค่าใช้จ่ายที่เรียกว่า 'ค่าใช้จ่ายกึ่งผันแปร' หรือ 'ต้นทุนผสม' ซึ่งเป็นการผสมผสานระหว่างต้นทุนคงที่และต้นทุนผันแปร ตัวอย่างของค่าใช้จ่ายกึ่งผันแปรคือค่าไฟฟ้า ค่าไฟฟ้าจะผันผวนตามกิจกรรมการผลิตที่เพิ่มขึ้นหรือลดลง อย่างไรก็ตาม บริษัทยังคงต้องจ่ายค่าไฟฟ้าทุกเดือนเพื่อเก็บไฟไว้แม้ว่าจะหยุดการผลิตก็ตาม

สรุปแล้ว ต้นทุนคงที่ถือเป็นค่าใช้จ่ายระยะยาวที่ไม่เปลี่ยนแปลงในช่วงเวลาสั้น ๆ ในขณะที่ต้นทุนผันแปรถือเป็นค่าใช้จ่ายระยะสั้นที่สามารถปรับเปลี่ยนได้อย่างรวดเร็ว 

ตัวอย่างต้นทุนผันแปร

สมมุติว่าบริษัทผู้ผลิตรถยนต์วางแผนจะใช้เงิน 10,000 ดอลลาร์เพื่อสร้างรถยนต์ โดยจะจ่าย 7,000 ดอลลาร์สำหรับวัตถุดิบที่จำเป็น เช่น เหล็ก อลูมิเนียม และพลาสติก ผู้ผลิตรถยนต์ยังเอาต์ซอร์ซชิ้นส่วนมูลค่า 3,000 ดอลลาร์สำหรับรถยนต์

ต้นทุนผันแปรทั้งหมดสำหรับการผลิตรถยนต์ห้าคันจะเท่ากับ 5 x 10,000 ดอลลาร์ = 50,000 ดอลลาร์ ผู้ผลิตรถยนต์จะใช้เงิน 10 x 10,000 ดอลลาร์ = 100,000 ดอลลาร์เพื่อผลิตรถยนต์ 10 คัน เมื่อปริมาณการผลิตเพิ่มขึ้น ต้นทุนผันแปรทั้งหมดของบริษัทก็เพิ่มขึ้นเช่นกัน

เราได้พูดถึงต้นทุนผันแปรไปแล้ว แต่ต้นทุนคงที่ของบริษัทล่ะ สมมติว่าบริษัทจ่ายค่าเช่าโรงงาน 10,000 ดอลลาร์ต่อเดือนสำหรับโรงงาน และ 20,000 ดอลลาร์ต่อเดือนสำหรับเงินเดือนพนักงาน ซึ่งทั้งสองอย่างนี้เป็นค่าใช้จ่ายคงที่ ทำให้บริษัทมีค่าใช้จ่ายเพิ่มขึ้นถึง 30,000 ดอลลาร์ต่อเดือน

ค่าใช้จ่ายทั้งหมดของบริษัทคือผลรวมของต้นทุนผันแปรข้างต้นบวกกับต้นทุนคงที่ บริษัทจะต้องมีรายได้มากกว่ารายจ่ายทั้งหมดจึงจะสามารถทำกำไรได้